Veel gestelde vragen over de Vrijmetselarij in Nederland:
- Kan iedereen lid worden van de Orde van Vrijmetselaren?
Het lidmaatschap staat open voor iedere vrije man van goede naam. Dat laatste wil zeggen dat zijn reputatie geen aanleiding zal geven tot discussie. Er is geen enkele beperking op grond van geloof, ras, afkomst, maatschappelijke positie of nationaliteit. Wel dient men de leeftijd van 18 jaar te hebben bereikt. Hoe kan men zich als lid aanmelden? De meeste kandidaten melden zich aan via een lid van een loge dat hen bekend is. Kent men niemand die lid is, dan kan men zich altijd wenden tot de secretaris van de plaatselijke loge. De gegevens hiervan staan meestal in het telefoonboek of een gemeentegids. Voor contact ga naar CONTACT in het menu en kies de optie die u het beste past.
- Is het mogelijk deel te nemen aan een proeftijd?
De vrijmetselarij kent geen proeftijd. Wel bieden veel loges naast voorlichtingsbijeenkomsten serieuze belangstellenden de gelegenheid tot nadere oriëntatie. Dit varieert van koffieochtenden bij een van de leden thuis tot het bijwonen van een bijzondere ‘comparitie’, een gespreksbijeenkomst met belangstellenden.
- Kan men ook bedanken voor het lidmaatschap?
Natuurlijk is dat mogelijk, net als bij iedere andere vereniging. Een nieuw lid mag verwachten dat hij zal worden gestimuleerd zich verder geestelijk te ontplooien en dat de loge en haar leden hem daarin zullen bijstaan. Dat geldt ook voor het zich deel gaan voelen van de broederschap binnen de loge. Maar desondanks kan het zo zijn, dat ondanks de zorgvuldigheid van de toelatingsprocedure het lidmaatschap iemand niet datgene brengt wat hij ervan verwachtte. Het ligt dan in de rede, dat men de band met de loge wil verbreken. Voordat een loge zo’n toch voor haar pijnlijk verzoek honoreert, zal er eerst met de betrokkene worden gesproken over de oorzaken die tot dat verzoek hebben geleid. Bij verhuizing vraagt men meestal overschrijving aan naar een loge in de buurt van de nieuwe woonplaats.
- Wat zijn de kosten van een lidmaatschap? Die variëren per loge vanaf 250 euro per jaar. Verder zijn er de kosten van de aanschaf van een passend donker kostuum voor de Open Loges. Ook wordt aan het slot van iedere bijeenkomst de leden een bedelnap voorgehouden voor charitatieve doeleinden. Ten slotte wordt ook een bijdrage gevraagd voor het deelnemen aan het broedermaal dat aansluitend op een open loge wordt gehouden en is een per loge wisselend entreegeld verschuldigd.
- Hoe vaak komt de loge bijeen? De meeste loges komen éénmaal per week ’s avonds bijeen op een vaste weekdag. Er zijn ook loges die twee of slechts één keer per maand bijeenkomen. Veel loges beschikken, soms samen met andere loges, over een eigen gebouw; andere huren ruimte. Het werkjaar loopt van medio september tot de derde week van juni.
- Is er zoiets als een aanwezigheidsplicht? Bij gesprekken met een kandidaat wordt hem duidelijk gemaakt dat de loge na zijn toetreding van hem verwacht dat hij de bijeenkomsten zo veel mogelijk bijwoont en ook anderszins actief is: door het vervullen van functies en het leveren van bijdragen aan de gedachtenwisseling. Alleen bij een goede participatie kan de vrijmetselarij hem bieden wat hij daarin wil zoeken. Als daar niet van uitgegaan kan worden is het de vraag of toetreding wel zin heeft. De participatie is ook voor de loge als zodanig van belang. Slecht bezochte bijeenkomsten zullen het werken (saamhorigheidsgevoel) en de sfeer in de loge ongunstig beïnvloeden. De gemiddelde opkomst in de loges varieert van 50 tot 70%.
- Kan een homoseksueel lid worden van de Orde? Homoseksualiteit is vanzelfsprekend geen enkel bezwaar voor het lidmaatschap. De Orde telt dan ook een aantal homoseksuelen onder haar leden. Van ieder lid van de orde wordt verwacht dat hij op een correcte manier omgaat met zijn bijzondere kenmerken, karaktertrekken of geaardheid en deze niet te pas of te onpas voortdurend aan de orde stelt.
- Kan een rooms-katholiek in de orde worden opgenomen? Diverse pausen hebben zich in bullen uitgesproken tegen het lidmaatschap van de vrijmetselarij voor gelovigen. Veel katholieken voelen zich echter niet aan die uitspraak gebonden. Hetzelfde geldt voor zaken als euthanasie, het gebruik van voorbehoedsmiddelen, seks tussen ongehuwden en abortus. Veel leden van de Orde zijn van huis uit rooms-katholiek. Anderen zijn dat nog steeds, maar nemen de vrijheid zich niet te conformeren aan bepaalde regels die vanwege de kerk worden gesteld. Zoals al eerder gezegd kent de vrijmetselarij van haar kant geen beperking van de toelating tot het lidmaatschap op grond van het geloof. Dit geldt ook voor de rooms-katholiek.
- Kan een predikant lid zijn van de Orde? De Orde kent van oudsher een relatief groot aantal predikanten onder haar leden, die de vrijmetselarij actief beoefenen. Zij zijn in het algemeen verbonden aan vrijzinnige kerkgenootschappen of behoren tot vrijzinnige stromingen binnen een kerkgenootschap. Een aantal kerkgenootschappen en vergelijkbare organisaties verwerpt de vrijmetselarij voor haar leden: enkele orthodox-protestantse kerken, Baptisten, Adventisten en Jehovah-getuigen. (Zie ook de vraag over de betekenissen van de bijbel voor de vrijmetselarij).
- Kan een politicus lid zijn van de Orde? Politiek-controversiële zaken kunnen geen onderwerp van discussie in de loge zijn, omdat daardoor de harmonie in gevaar kan worden gebracht. Vanzelfsprekend heeft een politicus zijn politieke overtuiging, zeker als hij een echte professional is, maar hij zal die in de loge niet uitdragen en het is dan ook geen bezwaar voor zijn opneming in de Orde. Er zijn heel wat vooraanstaande politici lid van de Orde geweest of zijn dat nog. Wie daar meer over wil weten leze de FAMA-uitgave Vrijmetselaren in de politiek van dr. J.S. Wijne en prof. H. Vonhoff. Dat geldt ook voor het buitenland. Het bekendste voorbeeld is de VS waar tal van presidenten actief vrijmetselaar waren, om te beginnen met Washington en te eindigen met Roosevelt, Truman en Ford. Ook wijlen premier Yitzhak Rabin van Israël en wijlen president Anwar Sadat van Egypte waren vrijmetselaar, hetgeen mogelijk heeft meegespeeld in het proces van toenadering tussen beide landen.
- Waarom kunnen alleen maar mannen lid worden van de Orde? Dat is in de eerste plaats een zaak van traditie. De vroegere bouwcorporaties lieten alleen mannen als lid toe en in de Constitutions van Anderson is die bepaling gelegaliseerd. Ze is ook een van de kenmerken van regelmatigheid. Dat houdt in dat de Nederlandse Orde, als ze vrouwen zou toelaten, haar internationale erkenning zou verliezen. Voorts is het de vrije keuze van mannen om eens in de zoveel tijd in een gezelschap van uitsluitend mannen te zijn. Voor mannen die graag samen met vrouwen in de vrijmetselarij werken is er de gemengde vrijmetselarij (zie de vraag verderop.) Evenzo zijn er vrouwen die graag in een gezelschap van uitsluitend vrouwen werken aan hun geestelijke ontplooiing (zie de vraag hierna.)
- Bestaat er ook een organisatie voor vrouwen die vergelijkbaar is met de vrijmetselarij? Ja. Ons land kent de Orde van Weefsters, genaamd Vita Feminea Textura (‘het leven van de vrouw is als een weefsel’). Het lidmaatschap daarvan staat alleen voor vrouwen open. Het is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen, loges genaamd. Evenals de Orde van vrijmetselaren is VFT een inwijdingsgenootschap. Ook zij werkt in drie graden, namelijk van spinster, weefster en ontwerpster. Behalve voor de inwijdingen komen haar loges regelmatig bijeen voor een lezing, discussie of bespreking. www.ordevanweefsters.nl
- Wat verstaat men onder de gemengde vrijmetselarij? De gemengde Vrijmetselarij laat zowel vrouwen als mannen toe als lid. Ze wordt beoefend door de Internationale Orde der Gemengde Vrijmetselarij “Le Droit Humain”. Van deze Orde kunnen zowel vrouwen als mannen lid worden. Anders dan de Nederlandse Orde van Vrijmetselaren heeft zij een internationaal karakter met haar hoofdzetel in Parijs. Ze werd opgericht in 1893 in Frankrijk en is sinds 1904 ook in Nederland werkzaam. Haar loges in Nederland vormen samen de Nederlandse Federatie van de Internationale Orde der Gemengde Vrijmetselarij ‘Le Droit Humain’, info.nl@droit-humain.org
- Waarom zijn de ledenlijsten niet openbaar? De Orde en ook de loges zijn een besloten vereniging. Een van de uitgangspunten is, dat men niet alleen de meningen van een ander lid respecteert, maar ook dat men rekening houdt met zijn persoonlijke wensen. Dit geldt ook geven van bekendheid aan zijn lidmaatschap. Daar past grote terughoudendheid. Wie vindt dat iedereen best mag weten dat hij vrijmetselaar is, heeft natuurlijk alle vrijheid om dat aan anderen bekend te maken. Maar dat geldt dan alleen voor hemzelf en nooit voor de namen van anderen. Deze ‘privacy’ bestaat natuurlijk niet voor de leden van de Orde onderling. Ieder lid kan bij de secretaris van zijn loge inzage vragen van de landelijke ledenlijst die elk jaar wordt opgesteld en die alle leden, verdeeld over de verschillende loges, vermeldt.